Tên chính thức: Canada
Thủ đô: Ottawa
Dân số: ~ 34,8 triệu người
Diện tích: 9.984.670 km2
Đơn vị tiền tệ: CAD
Ngôn ngữ chính: Tiếng Anh và tiếng Pháp
Các thành phố lớn: Toronto, Vancouver, Ottawa, Manitoba, Montreal
Canada là quốc gia lớn thứ hai trên thế giới sau Nga đã và đang là điểm đến hấp dẫn cho tất cả mọi người từ khắp nơi trên thế giới đến học tập và sinh sống. Ngoài cảnh đẹp tự nhiên tuyệt vời và kiến trúc ấn tượng, Canada còn nổi tiếng với văn hóa đa dạng, giáo dục tiên tiến và chế độ phúc lợi xã hội xuất sắc.
Tên gọi đất nước Canada
Theo thông tin từ Wikipedia, Tên Canada xuất phát từ “Kanata” trong ngôn ngữ của người Iroquois, có nghĩa là một làng hoặc khu định cư. Vào năm 1535, cụm từ này được cư dân bản địa sử dụng để hướng dẫn nhà thám hiểm Pháp Jacques Cartier đến làng Stadacona. Sau đó, Cartier sử dụng thuật ngữ Canada để chỉ rõ rằng không chỉ là làng này mà cả khu vực đều thuộc sự quản lý của Donnacona, tù trưởng tại Stadacona. Khoảng năm 1545, sách và bản đồ ở châu Âu bắt đầu gọi khu vực này là Canada.
Khi liên bang hóa vào năm 1867, tên “Dominion of Canada” (Lãnh thổ tự trị Canada) được chọn làm tên pháp lý cho quốc gia mới. Tuy nhiên, khi nước Canada khẳng định quyền tự chủ độc lập với Anh Quốc, chính phủ liên bang ngày càng sử dụng tên “Canada” trong các tài liệu nhà nước và hiệp định. Theo đó, năm 1982, ngày lễ quốc gia đổi tên từ “Dominion Day” (Ngày Lãnh thổ tự trị) sang tên “Canada Day” (Ngày Canada).
Lịch sử phát triển đất nước Canada
Nước Canada là một quốc gia nằm ở Bắc Mỹ, giáp Đại Tây Dương ở phía đông, Thái Bình Dương ở phía tây và Bắc Băng Dương ở phía bắc. Canada giáp biên giới với Hoa Kỳ. Địa hình chủ yếu là đồng bằng với núi ở phía tây. Hệ thống chính phủ của Canada là nền dân chủ lập hiến, liên bang và quân chủ hiến pháp. Nguyên thủ quốc gia là nữ hoàng Vương quốc Anh, và nguyên thủ chính phủ là thủ tướng Canada.
- Thời xa xưa
Khoảng 50.000 năm trước Công nguyên, nhiều người di cư từ lục địa Á Âu sang Alaska, nhưng bị ngăn cản bởi tuyết dày. Vào khoảng 16.000 năm trước Công nguyên, họ tiếp tục di chuyển về phía đông và phía nam của lục địa Bắc Mỹ để tìm nơi sinh sống.
Vào khoảng 8.000 năm trước Công nguyên, mặc dù vẫn có nhiều vùng băng giá, khí hậu ở lục địa Bắc Mỹ đã trở nên lý tưởng và tương tự như hiện nay.
- Năm 1497
Các nhà thám hiểm từ Bồ Đào Nha, Pháp và Anh đã khám phá và khai phá nhiều vùng đất của Canada, bao gồm Newfoundland, Labrador và vịnh Hudson.
Người Anh và Pháp đã tổ chức định cư và chiếm giữ các vùng đất này, gây ra xung đột với người bản địa và cuối cùng dẫn đến Cuộc chiến Bảy Năm giữa hai quốc gia. Cuộc chiến này kết thúc vào năm 1763, khi Pháp chấp nhận nhượng bộ một phần lớn lãnh thổ cho Anh.
- Năm 1867
Quyết định từ Hội nghị Quebec và Hội nghị Charlottetown năm 1864 đã đặt nền móng cho việc thành lập một liên bang thống nhất cho các thuộc địa của Vương quốc Anh tại Bắc Mỹ.
Theo Đạo Luật Anh tại Bắc Mỹ, vùng đất Canada đã được chia thành hai tỉnh bang là Ontario và Quebec. Ngày 1 tháng 7 năm 1867, cùng với New Brunswick và Nova Scotia, hình thành Quốc gia tự trị Canada.
- Năm 1931
Quốc hội Liên hiệp Anh thông qua Đạo luật Westminster, loại bỏ thực tế hầu như toàn bộ quyền lực của Quốc hội Anh đối với các thuộc địa. Điều này đồng nghĩa với việc các quốc gia thuộc địa hoàn toàn tự chủ và có chủ quyền riêng của mình.
Đến năm 1982, Đạo luật nước Canada đã cắt đứt những liên kết pháp lý còn sót lại với Nghị viện Anh Quốc, tách hoàn toàn sự phụ thuộc vào hệ thống tư pháp của họ.
Hiện nay, Canada có một hệ thống kinh tế thị trường trong đó giá cả hàng hóa và dịch vụ được xác định trong một hệ thống giá tự do. Canada là thành viên của Hiệp hội Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC), Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) và Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Vị trí địa lý, khí hậu Canada
Canada là quốc gia có diện tích lớn thứ hai trên thế giới với lãnh thổ trải dài từ phía đông giáp với Đại Tây Dương đến phía tây giáp với Thái Bình Dương, phía bắc giáp Bắc Băng Dương, và phía nam giáp với lục địa Hoa Kỳ bằng một đường biên giới chung dài nhất thế giới.
Canada có cảnh quan đa dạng từ đồng bằng đến rừng rậm, vùng núi và núi lửa chủ yếu tập trung ở phía tây và phía bắc. Phần nam của đất nước này có địa hình thấp và nhiều sông hồ.
Khí hậu ở Canada cũng rất đa dạng, từ khí hậu ôn đới ở bờ biển phía tây đến tuyết phủ suốt năm ở vùng cực. Các khu vực không tiếp giáp với biển thường thuộc vùng khí hậu lục địa, với mùa hè ấm áp, trừ phía tây nam của tỉnh Ontario có mùa hè nóng ẩm. Phía tây có khí hậu khô hạn, và vùng đảo của tỉnh British Columbia có thể được xem như kiểu khí hậu Địa Trung Hải với mùa hè mát mẻ.
Chính trị và nhân khẩu học đất nước Canada
- Về chính trị đất nước Canada:
Canada có một cấu trúc nghị viện dưới hệ thống quân chủ lập hiến, với nữ hoàng Elizabeth II của Anh đóng vai trò quân chủ và bà Julie Payette hiện đang là người đại diện cho nữ hoàng tại Canada. Trong thực tế, các nhân vật quân chủ và phó quân chủ bị hạn chế trong việc tham gia trực tiếp vào quản lý công việc quốc gia, họ thực thi quyền lực theo hướng dẫn từ Hội đồng Nội các, gồm các Bộ trưởng chịu trách nhiệm trước Quốc hội, do Thủ tướng Canada chọn và hiện nay, Thủ tướng Canada là ông Justin Trudeau.
Canada là một quốc gia thành viên của Khối Thịnh Vượng chung, NATO và G7 - nhóm bảy quốc gia có nền kinh tế phát triển hàng đầu trên thế giới. Canada duy trì chính sách đối ngoại độc lập và được đánh giá là quốc gia có ổn định chính trị nhất trên thế giới. Xung đột sắc tộc và tranh chấp quyền lợi nội bộ ít xảy ra ở Canada, cũng như với các quốc gia khác trên thế giới.
- Về nhân khẩu học đất nước Canada
Canada được phân chia khu vực hành chính gồm 10 tỉnh bang: Quebec, Ontario, British Columbia, Alberta, Nova Scotia, Manitoba, Saskatchewan, New Brunswick, Newfoundland and Labrador, Prince Edward Island và 3 vùng lãnh Northwest Territories, Yukon, Nunavut.
Ngôn ngữ chính thức của Canada gồm tiếng Anh và tiếng Pháp. Gần 60% dân số Canada có tiếng mẹ đẻ là tiếng Anh, 22% là tiếng Pháp. Đại đa số người nói tiếng Pháp sống tại tỉnh bang Quebec, Ontario, New Brunswick và Manitoba. New Brunswick (Nouveau Brunswick) là tỉnh bang song ngữ chính thức duy nhất ở Canada.
Các tỉnh bang có quyền tự trị lớn hơn các vùng lãnh thổ. Các vùng lãnh thổ nhận ủy nhiệm và quyền lực từ chính quyền liên bang. Ngược lại, chính quyền tỉnh bang nhận ủy nhiệm trực tiếp từ hiến pháp Canada và tự chịu trách nhiệm đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh bang.
Kinh tế - Xã hội - Giáo dục ở Canada
Kinh tế Canada
Canada là một trong 10 quốc gia có nền kinh tế lớn nhất trên thế giới. Với dân số thưa thớt, Canada có thể coi là một trong những quốc gia giàu có nhất trên toàn cầu. Nước này thuộc nhóm G7 - 7 quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất trên thế giới và là thành viên của Tổ chức Hợp tác và Phát Triển Kinh Tế OECD.
Canada có điểm mạnh trong lĩnh vực dịch vụ, chiếm 34 tỷ đô la trong nền kinh tế và cũng khai thác nguồn tài nguyên khoáng sản. Canada đứng cao trong danh sách các quốc gia có nền kinh tế tự do trên thế giới. Kinh tế Canada chặt chẽ liên kết với Hoa Kỳ cả về thể chế kinh tế lẫn mô hình sản xuất.
Tỷ lệ thất nghiệp ở Canada thấp, thu nhập bình quân đầu người là 46,212 USD. Nợ công của Canada thấp nhất trong nhóm G7.
Xã hội Canada
Xã hội quốc gia Canada là một trong những mô hình tiên tiến và đa dạng nhất trên thế giới. Dưới đây là một số điểm nổi bật về xã hội Canada:
- Đa dạng văn hóa: Canada là một quốc gia đa văn hóa với một cộng đồng người nhập cư rất lớn. Dân cư Canada bao gồm một loạt các nhóm dân tộc, văn hóa và tôn giáo khác nhau, tạo ra một môi trường văn hóa đa dạng và phong phú.
- Hòa bình và an ninh: Canada được coi là một trong những quốc gia an toàn nhất trên thế giới. Với một hệ thống pháp luật hiệu quả và một nền chính trị ổn định, Canada là nơi lý tưởng để sinh sống và làm việc.
- Hệ thống y tế và giáo dục: Canada có một trong những hệ thống y tế và giáo dục hàng đầu thế giới. Dịch vụ y tế công cộng miễn phí đảm bảo mọi người có quyền truy cập vào chăm sóc sức khỏe. Ngoài ra, hệ thống giáo dục Canada cũng rất đa dạng và phong phú, với nhiều trường đại học và cao đẳng hàng đầu thế giới.
- Quyền con người: Canada là một quốc gia dân chủ và tôn trọng quyền con người. Quyền lợi và tự do cá nhân được bảo vệ và tôn trọng.
- Bảo vệ môi trường: Canada có một trong những môi trường tự nhiên tươi đẹp và bảo vệ môi trường nghiêm ngặt. Quốc gia này chú trọng vào việc bảo vệ các khu vực thiên nhiên quý hiếm và phát triển năng lượng tái tạo.
- Cộng đồng và sự hỗ trợ: Canada là một trong những quốc gia có một trong những môi trường cộng đồng tốt nhất trên thế giới. Mọi người thường rất hỗ trợ lẫn nhau và có một tinh thần cộng đồng mạnh mẽ.
Giáo dục Canada
Canada được công nhận về chất lượng giáo dục ở mọi cấp độ. Chính quyền tỉnh và lãnh thổ của Canada chịu trách nhiệm về giáo dục. Họ tuân theo các tiêu chuẩn của chính phủ để đảm bảo giáo dục công lập chất lượng cao trên toàn quốc. Trường học là bắt buộc đối với trẻ em từ khoảng sáu tuổi đến 18 tuổi. Tuổi bắt buộc đi học từ 5-7 đến 16-18 tuổi, với tỷ lệ biết chữ là 99%.
Theo một bản tin của NBC vào năm 2012, Canada được xem là quốc gia có trình độ học vấn cao nhất trên thế giới. Chương trình đánh giá sinh viên quốc tế PISA cho thấy rằng sinh viên Canada vượt trội so với trung bình của OECD, đặc biệt là ở môn toán, khoa học và đọc.
7 trường đại học Canada được xếp hạng trong số 200 trường đại học hàng đầu trong Bảng xếp hạng Đại học Thế giới năm 2023. Canada là quốc gia có thành tích hàng đầu trong OECD về đọc viết, toán và khoa học theo OECD, 2020. Du học Canada là điểm đến phổ biến thứ 4 đối với người học tiếng Anh và thứ 2 đối với việc học tiếng Pháp năm 2021.
Văn hóa tại Canada
- Biểu tượng ngôn ngữ
Canada là một quốc gia đa văn hóa, nơi văn hóa kết hợp giữa người bản xứ và văn hóa Châu Âu. Từ thế kỷ 18, lá phong đã trở thành biểu tượng của Canada, tượng trưng cho sức mạnh, văn hóa và lịch sử lâu dài của đất nước này. Ngoài ra, những biểu tượng nổi tiếng khác trên toàn cầu của Canada bao gồm hải ly, ngỗng, vương miện, cột gỗ…
Hai ngôn ngữ phổ biến nhất ở Canada là tiếng Anh và tiếng Pháp. Gần 60% dân số sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính thức, trong khi 22% sử dụng tiếng Pháp.
- Ẩm thực
Canada nổi tiếng với ẩm thực đa dạng và độc đáo. Với lá phong đỏ là biểu tượng, Canada có nhiều món ăn đặc trưng liên quan đến loại lá này.
Khi đến Canada, bạn không thể bỏ qua việc thưởng thức các món đặc sản như Siro cây lá phong, rượu vang đá, tôm hùm đút lò từ Prince Edward Island, món chân hải cẩu của Newfoundland, bánh đường cây phong Quebec, phô mai và bagel kiểu truyền thống Oka, thịt bò Alberta, bánh Nanaimo và cá hồi nướng trên tấm gỗ tuyết tùng British Columbia…
- Nghệ thuật
Nghệ thuật ở Canada bao gồm tranh ảnh, hội họa, in ấn, văn học, âm nhạc, truyền hình và điện ảnh. Canada được biết đến là nơi quay phim và sản xuất điện ảnh hàng đầu tại Bắc Mỹ, với sự kết hợp giữa nghệ thuật Châu Âu và văn hóa bản địa lục địa Bắc Mỹ.
- Thể thao Canada
Các môn thể thao phổ biến ở Canada bao gồm khúc côn cầu, Lacrosse và bóng rổ. Ngoài ra, các môn thể thao khác được yêu thích quanh năm ở Canada bao gồm golf, bóng đá, bóng chày, quần vợt, trượt tuyết, cầu lông, bóng chuyền, đạp xe, bơi lội, bowling, bóng bầu dục, bơi xuồng, cưỡi ngựa, võ thuật… Canada cũng tổ chức nhiều giải đấu chuyên nghiệp cùng với Hoa Kỳ, và thể thao nghiệp dư cũng phát triển mạnh mẽ.
- Xã hội và văn hóa ở Canada
Từ năm 2015, Canada đã chấp nhận việc kết hôn đồng tính trên khắp lãnh thổ của mình. Đất nước này được biết đến là một nơi rất thân thiện với cộng đồng LGBT.
Canada thực hiện nhiều chính sách xã hội nhằm bảo vệ cuộc sống của người dân, bao gồm chăm sóc sức khỏe cộng đồng, hệ thống thuế công bằng, việc loại trừ án tử hình, nỗ lực mạnh mẽ để giảm nghèo đói và kiểm soát vũ khí một cách chặt chẽ…
Nước Canada là quốc gia đa văn hóa và phát triển, tỏa sáng trong nhiều lĩnh vực. Với nền kinh tế mạnh mẽ, hệ thống chăm sóc sức khỏe công khai và giáo dục chất lượng, Canada đảm bảo cuộc sống tốt cho người dân. Hiện nay, với nền kinh tế dần phục hồi và cần lượng lớn người lao động đến để tham gia xây dựng kinh tế, bù đắp sự thiếu hụt nhân sự do sự già hóa dân số. Chính phủ Canada đã và đang triển khai nhiều chính sách nhập cư với điều kiện không quá khắt khe.
