Truyện ngắn Tôi đi học được in trong tập truyện Quê mẹ (1941). Hôm nay, Mytour xin giới thiệu bài Soạn văn 8: Tôi đi học, cung cấp những kiến thức hữu ích về tác giả, tác phẩm.
Nội dung chi tiết của tài liệu sẽ được chúng tôi đăng tải. Mời các bạn học sinh lớp 8 cùng tham khảo ngay sau đây.
Sơ đồ tư duy Tôi đi học
Soạn bài Tôi đi học
1. Chuẩn bị
- Tóm tắt văn bản: Hằng năm, cứ cuối thu là những kỉ niệm của buổi đầu đến trường lại mơn man trong lòng tôi. Con đường đi học vốn rất quen thuộc bỗng trở nên xa lạ. Trong khoảnh khắc cùng mẹ bước đi trên con đường ấy, tôi cảm thấy bản thân đã đổi khác. Khi đến sân trường Mĩ Lí, tôi thấy mình như nhỏ bé và có chút bỡ ngỡ. Đến khi ông đốc gọi tên, tôi lo sợ và nép vào lòng mẹ bật khóc. Những lời an ủi của ông đốc vang lên khiến đám học sinh an tâm hơn, theo thầy giáo bước vào lớp học. Khung cảnh trong lớp dường như quen thuộc, ngay cả người bạn mới. Thầy giáo bắt đầu giảng bài - bài tập đọc: Tôi đi học.
- Nhân vật chính là “tôi”. Nhân vật được miêu tả qua:
- Lời nói, hành động: Xin mẹ được cầm bút thước; Nâng niu sách vở…
- Tâm trạng: Hồi hộp, bỡ ngỡ trong ngày đầu tiên đi học.
- Ngôn ngữ kể chuyện (trần thuật) kết hợp đan xen giữa tự sự với miêu tả, biểu cảm.
- Một vài thông tin về nhà văn Thanh Tịnh:
- Thanh Tịnh (1911 - 1988), tên khai sinh là Trần Văn Sinh.
- Quê quán: xóm Gia Lạc, ven sông Hương, ngoại ô thành phố Huế.
- Một số tác phẩm tiêu biểu: Trước cách mạng: Hận chiến trường (tập thơ, 1937), Quê mẹ (truyện ngắn, 1941), Chị và em (truyện ngắn, 1942)...; Sau cách mạng: Sức mồ hôi (ca dao - 1954), Những giọt nước biển (tập truyện ngắn - 1956), Đi từ giữa mùa sen (truyện thơ -1973)...
2. Đọc hiểu
Câu số một. Những hình ảnh nào gợi nhớ nhân vật 'tôi'?
Những hình ảnh gợi lại ký ức về nhân vật 'tôi': Cuối thu, lá phủ kín con đường, bầu trời xám xịt với những đám mây trắng bồng bềnh; Nhìn thấy những đứa trẻ đang núp sau nón mẹ, bước chân đầu tiên vào trường học.
Câu thứ hai. Tranh minh họa có liên quan đến nội dung văn bản như thế nào?
Tranh minh họa là bức họa của một người mẹ dẫn đứa con đến trường, đúng với nội dung của đoạn văn.
Câu ba. Phần thứ hai kể về sự kiện gì?
Phần hai kể về nhân vật 'tôi' đi đến trường, nghe tiếng trống học và phải xa mẹ.
Câu bốn. Tâm trạng của nhân vật 'tôi' khi nghe tên mình là như thế nào?
Tâm trạng của nhân vật 'tôi' khi được gọi tên là: giật mình, lúng túng.
Câu năm. Tại sao các bạn nhỏ lại khóc?
Các bạn nhỏ khóc vì đây là lần đầu rời xa vòng tay cha mẹ và bước vào một môi trường mới, đầy bỡ ngỡ và lo lắng.
Câu sáu. Tâm trạng của nhân vật 'tôi' thay đổi như thế nào trong phần ba?
Tâm trạng của nhân vật 'tôi' trong phần ba được thể hiện qua việc cảm thấy lạ lẫm nhưng cũng quen thuộc.
3. Trả lời câu hỏi
Câu một. Theo em, cốt truyện Tôi đi học thuộc thể loại nào sau đây?
A. Tường thuật một sự kiện đặc biệt, bất thường
B. Mô tả những sự kiện đơn giản, hàng ngày nhưng mang đậm tinh thần thơ
C. Mô tả những sự kiện có tính trào phúng, châm biếm, hài hước
D. Mô tả những sự kiện mang tính triết lý
Gợi ý:
B. Mô tả những sự kiện giản dị, thường ngày nhưng có chất thơ
Câu hai. Cảnh vật trong câu chuyện được nhìn qua góc nhìn của ai và được ghi nhận theo thứ tự nào? Nêu một số điểm đặc biệt của cảnh vật trong phần mở đầu.
- Cảnh vật trong truyện được nhìn qua góc độ của nhân vật tôi và được ghi nhận theo thứ tự thời gian (từ hiện tại đến quá khứ), không gian (từ con đường đi học đến sân trường Mĩ Lí và trong lớp học).
- Một số điểm đặc biệt của cảnh vật trong phần mở đầu:
- Buổi sáng có sương mù và gió lạnh.
- Con đường quen thuộc trở nên xa lạ hơn.
- Cảnh vật thay đổi theo cảm xúc của nhân vật “tôi”.
Câu ba. Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đến lớp. Nhấn mạnh vai trò của một số câu miêu tả và hình ảnh so sánh trong việc diễn đạt tâm trạng của nhân vật.
- Khi đi cùng mẹ trên đường đến trường:
- Con đường quen thuộc bỗng trở nên lạ lẫm.
- Tôi cảm thấy mình đã thay đổi: “Mặc áo vải dù đen dài, tôi cảm thấy trang trọng và tự tin hơn”.
- Mong muốn tự mình cầm sách vở.
- Khi nghe gọi tên: Bất ngờ và bối rối khi nghe gọi đến tên mình.
- Khi phải xa mẹ và vào lớp học cùng các bạn: Bị bất ngờ khi nghe gọi tên, thấy các bạn khóc nức nở và ôm mẹ khóc theo.
- Khi ngồi trong lớp học: Ngửi thấy mùi hương mới trong lớp, quan sát mọi thứ xung quanh, không cảm thấy xa lạ với bạn bên cạnh, nhìn ra cửa sổ để nhớ lại những kí ức cũ…
Câu bốn. Truyện ngắn Tôi đi học mang đậm nét trữ tình. Theo em, điều gì tạo nên đặc điểm đó (về nội dung, hình thức, ngôn ngữ)?
Chất trữ tình được tạo ra từ:
Nội dung: Mô tả những kỷ niệm trong sáng của tuổi học trò, đặc biệt là những trải nghiệm đầu tiên khi đi học.
Nghệ thuật: Kết hợp giữa miêu tả và biểu cảm; hình ảnh gần gũi, nhẹ nhàng và trong sáng.
Câu năm. Văn bản Tôi đi học đã thể hiện những suy nghĩ và tình cảm gì của đông đảo độc giả? Ý nghĩa của điều đó trong cuộc sống hiện nay là gì?
- Văn bản Tôi đi học đã thể hiện những suy nghĩ và tình cảm của đông đảo độc giả: cảm xúc từ buổi đầu vào trường, khơi dậy trong mỗi người kí ức về những ngày thơ ấu.
- Điều này mang ý nghĩa quan trọng với cuộc sống hiện đại, gợi nhớ mỗi người về những khoảnh khắc đẹp của tuổi học trò.
Câu sáu. Với trải nghiệm của mình, nếu là “người bạn nhỏ bé” ngồi cạnh nhân vật “tôi” trong truyện, em sẽ chia sẻ điều gì với “tôi” trong ngày đó?
Gợi ý:
Giới thiệu về bản thân và mời gọi làm bạn với nhân vật “tôi”,...
