Vài năm gần đây, người dân nước ta không khỏi ngạc nhiên vì không chỉ mỗi mùa xuân mới có hoa đào. Thay bằng việc tích nhựa sống cả mùa đông rét mướt và bung nở khi xuân đến, những cây đào đã “rậm rịch” trổ bông rực rỡ khi thời tiết mới vào cuối thu - khoảng nửa sau tháng 9 âm lịch. Điều gì đã tạo nên hiện tượng thiên nhiên kỳ thú ấy?
Không phải do tác động của con người
Tại khu vườn nhà anh LHP, không có bất cứ một sự chăm sóc đặc biệt nào. Cũng không có sự chủ ý chăm sóc nào theo kiểu hãm đào cho ra hoa đúng thời điểm. Cây đào được sinh trưởng và phát triển một cách rất tự nhiên. Tuy nhiên, thay vì nở đúng mùa xuân như mong đợi, mới cuối thu cây đào rừng trước nhà đã vội vã đơm bông.
Người qua đường và cả chủ nhà không khỏi ngạc nhiên thích thú: Giữa nền trời xanh ngắt và nắng vàng như rót mật, có mấy ả đào phấp phới cánh hồng vắt vẻo đùa với gió heo may. Nhiều người vui đùa tự hỏi: hay tại cây đào đã già nên “lẩm cẩm”, nó bị nhầm lẫn khí hậu giữa 4 mùa?
Nguyên nhân đào nở sớm từ góc nhìn khoa học
Do biểu hiện của biến đổi khí hậu, tình trạng nóng lên của mặt đất đã khiến nền nhiệt độ tăng, đã phá vỡ tình trạng ngủ đông của những cây hoa đào, khiến chúng nở sớm hơn. Lý giải về việc hoa hay quả xuất hiện trái mùa, GS Lê Trần Bình, nguyên Viện trưởng Viện Công nghệ Sinh học (Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam) cho rằng, có thể đó là do cây cối đang phản ứng lại sự điều kiện khí hậu “khác thường”. Khí hậu thời tiết đang biến đổi ngày càng rõ rệt.
Biến đổi khí hậu là tạo nên nhiều hiện tượng thiên kỳ thú
Sự thay đổi khác lạ trên cho thấy biến đổi khí hậu đang tác động khủng khiếp lên thiên nhiên. Ở Việt Nam và trên thế giới cũng đã từng chứng kiến rất nhiều hiện tượng tương tự như vậy.
Đơn cử như việc Hà Nội xuất hiện hiện tượng hoa sữa nở hàng loạt vào tháng 5/2019, hay hiện tượng hoa anh đào ở Nhật Bản nở rộ vào mùa thu năm 2018 thay vì mùa xuân như lẽ bình thường… Sự khó lường của thời tiết ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của sinh vật.
Đây cũng là phản xạ bình thường và là bản năng tự nhiên của loài cây này nói riêng và các loại thực vật nói chung. Việc cây ra hoa thời gian vừa qua là phản xạ đối phó với khí hậu, buộc cây phải thay đổi để duy trì nòi giống.
Tuy nhiên, chỉ có hoa đào nở vào thời điểm cuối đông đầu xuân thì mới cho kết trái, như một kiểu cây tự thích nghi với sự thay đổi của khí hậu. Vì vậy, lời dự đoán “tết nay có quả đào mời khách” của ông chủ cây đào nở hoa trái vụ kia là không có khả năng xảy ra.
Lời kết
Biến đổi khí hậu đang từng ngày tác động tiêu cực đến đời sống của con người và mọi sinh vật trên trái đất. Tuy nhiên, dưới góc nhìn tích cực, cả con người và tự nhiên đều tìm mọi cách để thích nghi, thậm chí, đây cũng là điều kiện để những nhà làm vườn tác động cho cây ra hoa kết trái trái mùa phục vụ đời sống con người.
Hoa đào nở sớm như vậy nhưng không hề ảnh hưởng đến thị trường đào tết. Vào chính vụ đông xuân, đào vẫn sẽ tiếp tục ra hoa bình thường. Và con người, muốn tác động để cải thiện tình trạng biến đổi khí hậu thì có vô số cách, trong đó, trồng thêm nhiều cây xanh được coi là một lựa chọn thông minh.
Ngọc Khuê
